Vì sao bạn còn độc thân? Câu trả lời phũ phàng từ các chuyên gia tâm lý

Khi bạn còn trẻ, độc thân có thể là một lựa chọn hay ho vui vẻ, nhưng bước qua tuổi 30, mọi thứ hình như có gì đó không đúng lắm. Cũng như tôi, hẳn bạn sẽ chịu nhiều sức ép “chấm dứt tình trạng ế ẩm đó đi” từ nhiều bạn bè người thân, đôi khi là từ chính mình.

Ý chính trong bài

Chúng ta có thể bắt tay vào tút tát nhan sắc, tích cực quẹt phải, đi gặp người này người kia, đăng hình ảnh lung linh trên mạng xã hội kèm theo các ngụ ý “em/anh vẫn còn độc thân đây, cơ hội chia đều cho các người chơi”. Và rồi như một kẻ đánh cá nghiệp dư quăng lưới khắp mọi nơi trở về nhà với hai bàn tay trắng, ta bắt đầu thở dài than duyên trách phận.

Lúc này ta mạnh mẽ tuyên bố “độc thân là một lựa chọn”, cóc thèm yêu nữa (tôi đã nói vậy đấy). Một số trường hợp kém lạc quan hơn thì bắt đầu chấp nhận các mối quan hệ với đối tượng mà cách đó 1 năm, kẻ đó thậm chí không lọt qua vòng gửi xe của bạn.

Nhưng có bao giờ chúng ta thực sự nghiêm túc nghĩ về chuyện này? Vì sao bạn và tôi vẫn còn độc thân? Chúng ta cũng có chút nhan sắc, học vấn, nghề nghiệp tạm ổn cơ mà? Chúng ta ở mức trung bình của xã hội – nơi thị trường hẹn hò tiềm năng và sôi động nhất cơ mà? Sao lại không kiếm nổi một người để yêu đương, kết hôn? Chẳng lẽ là do duyên số, hoặc thực tâm ta muốn vậy?

Hãy chuẩn bị tinh thần nghe câu trả lời phũ phàng từ các chuyên gia tâm lý.

Bạn thiếu tôn trọng bản thân

Mở đầu bài viết bằng lý do này giống như tạt một gáo nước lạnh vậy: chắc hẳn bạn đang nghĩ điều này không dành cho mình. Tôi đã từng nghĩ vậy cho đến khi tìm hiểu kỹ hơn, và quả thật tôi cũng dính chưởng một ít. Tôi thực sự không tôn trọng bản thân đủ nhiều.

Vâng, tôi sẽ dùng từ “thiếu tôn trọng bản thân” thay cho “lòng tự trọng thấp” vì như thế nghe bớt nặng nề và dễ chấp nhận hơn.

 1. Thiếu tôn trọng chính mình là gì?

“Tôi rất mong được yêu nhưng mà chắc chẳng ai yêu tôi đâu. Tôi quá béo, quá xấu, quá già, quá lập dị. Tôi đã có một đời chồng, ai thèm yêu tôi nữa?” Khi bạn có những suy nghĩ này, bạn bắt đầu đẩy mọi người ra xa mà không hề ý thức được.

Thiếu tôn trọng chính mình không chỉ đơn giản là luôn cảm thấy thất vọng, chán ghét về bản thân. Một vài vấn đề với lòng tự trọng có biểu hiện rất tinh vi mà nhiều lúc chúng ta không nhận ra:

• Bạn thường xuyên nói “CÓ” vì sợ làm mất lòng người khác, cho rằng bản thân chỉ có giá trị khi đem lại lợi ích cho ai đó. Khi bạn quá dễ dàng, người khác phái không cảm thấy sức hút từ bạn.

• Hay so sánh bản thân với người khác, dùng tiêu chuẩn của họ để làm chuẩn mực sống cho mình. Vì bạn không thể tìm ra hay không nhận thấy giá trị của các tiêu chuẩn cá nhân. So sánh dễ dẫn đến tự ti, sân si, tiêu cực – những phẩm chất mà mới nghe thôi mọi người đã muốn né xa rồi.

• Gặp khó khăn khi yêu cầu giúp đỡ hay nói ra nhu cầu cá nhân. Bạn cho đó là biểu hiện của thiếu năng lực, hoặc nhu cầu của mình sẽ không được ai lắng nghe. Tôi đã từng như vậy và cho rằng đó là tự lập tự cường. Chà, vì thế nên tôi ế bao năm đấy.

• Không thoải mái khi được khen ngợi. Tôi nghĩ, ở góc độ ngược lại, quá mong chờ người khác khen ngợi bản thân cũng là biểu hiện của sự thiếu tôn trọng bản thân. Ví dụ anh chàng mới quen khen bạn xinh đẹp, nhưng bạn lại luôn cảm thấy mình hơi mập, bạn sẽ cho rằng anh ta đang không thật lòng. Hoặc, bạn ra sức đầu tư vào diện mạo bản thân để mong nhận được sự trầm trồ nơi người khác.

• Không có các ranh giới lành mạnh trong mối quan hệ. Người khác luôn có thể bước qua giới hạn của bạn và làm bạn đau khổ. Khi bạn đau khổ vì tình, có thể bạn sẽ cho rằng thế giới thật xấu xa và ngưng chuyện hẹn hò yêu đương cho đến hết đời.

>> Bạn có đang tự biến mình thành cô gái ngoan thảm hại vì thiếu ranh giới trong mối quan hệ?

• Nỗi sợ thất bại: Bạn sẽ không chịu nổi nếu làm chuyện gì đó không thành, hay trở nên ngốc nghếch trước mặt người khác. Vì không thoải mái với khuyết điểm của bản thân nên bạn càng sợ người khác thấy bạn yếu kém.

• Không chịu được những lời chỉ trích: Bạn không muốn nghe lời phê bình, chỉ trích từ người khác. Điều này khiến bạn cố gắng ít mắc lỗi càng tốt, hoặc trở nên hung hăng để mọi người “nhờn mặt” không dám đụng vào. Và đoán xem với tâm thế này thì bạn sẽ thu hút được ai nào? Chân thành không có mấy, mà những kẻ dối trá, Sở Khanh sẽ có cơ hội để dụ dỗ bạn.

Sự thiếu tự tin khiến chúng ta phát ra những tín hiệu không cởi mở, tạo ra một rào cản vô hình với những người xung quanh. Ta không dám sống thật với bản thân mình, vì luôn cảm thấy không thoải mái với những phẩm chất mà ta sở hữu. Khi bạn không bằng lòng với bản thân, làm sao thuyết phục người khác chấp nhận hoàn toàn con người bạn?

2. Thiếu tôn trọng bản thân dẫn đến điều gì?

2.1. Nỗi sợ đối mặt với sự cạnh tranh khi hẹn hò

Sự thiếu lòng tự trọng thường dẫn đến nỗi sợ hãi khi phải đối mặt với sự cạnh tranh. Rất dễ dàng để tự làm mất giá trị bản thân trong quan hệ với người khác, đặc biệt là trong mối quan hệ tình cảm. Khi chúng ta gặp ai đó mà chúng ta thích, ta có xu hướng tự nghĩ rằng người đó quá ổn áp đến mức ta không xứng với họ.

Khi thấy ai đó quan tâm đến người mà chúng ta thích, chúng ta có thể nhanh chóng rút lui. Cảm giác không muốn cạnh tranh xuất hiện, đặc biệt là khi chúng ta đã già đi, và chúng ta bắt đầu tự hạ thấp mình kiểu, “người kia trẻ trung, xinh đẹp hơn. Mình già quá rồi, nước non gì nữa mà bon chen?”

Đôi khi anh chạnh lòng vì những gã theo đuổi em.

Đen Vâu

Khi này, ta có xu hướng thoát khỏi các tình huống mà ta phải nỗ lực cạnh tranh trong hẹn hò. Ta sợ mình sẽ thành kẻ ngốc nếu không được chọn. Ta sợ mọi nỗ lực của mình đổ sông đổ biển, lại thêm một minh chứng cho thấy bản thân yếu kém. Nếu việc hẹn hò có nguy cơ thất bại như vậy, thà không bắt đầu còn hơn.
Điều này khiến ta vuột mất cơ hội với các đối tác tiềm năng, và lựa chọn những đối tượng khác “an toàn” hơn, có lẽ tính cách hơi í ẹ không ai thèm giành giật với bạn chẳng hạn.

2.2. Rơi vào các mối quan hệ kém chất lượng rồi trở nên bi quan về tình yêu

Tất nhiên không phải ai có lòng tự trọng thấp đều trở nên độc thân, trái lại có lẽ họ sớm có người yêu hơn nhóm khác. Tuy nhiên, vì không tự tin với chính mình, họ sẽ gặp những rắc rối phát sinh với chuyện yêu đương của mình, lặp đi lặp lại ở các mối tình khác nhau. 

Sau đó, họ đau khổ trong tình yêu, cho rằng bị ngược đãi, rồi quyết tâm không yêu ai nữa. Trong nhiều bối cảnh bi quan hơn, nhiều người nghĩ rằng họ không xứng đáng được yêu hoặc không đủ giá trị để tìm được người yêu họ thật lòng.

Rồi họ độc thân đến bây giờ.

3. Bạn có thể làm gì?

Bắt đầu tập trung vào bản thân, đặc biệt về khía cạnh thể chất và tinh thần.

• Làm việc có kế hoạch và kỷ luật. Chăm sóc bản thân. Tập thể dục đều đặn, ăn uống lành mạnh. Chăm sóc giấc ngủ. Làm việc chăm chỉ và có kế hoạch cho mọi việc. Loại bỏ những thói quen xấu.

• Tập diễn đạt các mong muốn của bản thân. Đặt ra các ranh giới trong giao tiếp. Làm việc tốt mà không cần đáp trả. Không dán nhãn bản thân hay phán xét người khác.

Đây là danh sách các việc bạn nên thử trong 1 tháng của blogger Mark Mason. Tôi cho đây là một kế hoạch lý tưởng, trên thực tế khó mà làm được điều này trong cùng một lúc.
Nếu bạn nhận ra vấn đề của mình thì bạn đã có một khởi động tốt rồi. Tiếp theo, hãy nhìn vào những thứ cực kỳ nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày, làm chúng tốt hơn nữa. Đây là nguyên lý “thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ” (đọc cuốn sách Thói quen nguyên tử của James Clear để hiểu sâu về vấn đề này). Tập tha thứ cho bản thân cũng là một gạch đầu dòng đáng lưu tâm nếu bạn thường xuyên dằn vặt bản thân.

Kinh nghiệm của tôi cho thấy điều này thực sự hoạt động. Ví dụ nếu tôi nói “yêu bản thân nhiều hơn” thì thật là hoang mang không biết bắt đầu từ đâu. Nhưng nếu tôi tự nhủ “tôi yêu đôi mắt của mình. Lướt mạng xã hội là làm hại đôi mắt, tôi sẽ hạn chế cầm điện thoại”, tôi bắt đầu cải thiện thời gian lướt web của mình. Tôi biết điều này có vẻ không đáng kể, nhưng chỉ cần 3-4 cải thiện như thế mỗi ngày là bạn đã có tấm vé cơ hội đến với phiên bản tốt hơn của chính mình, phiên bản mà bạn thật sự yêu thương trân trọng.

Hạnh phúc lớn nhất ở đời là có thể tin chắc rằng ta được yêu thương – yêu vì chính bản thân ta, hay đúng hơn, yêu bất kể bản thân ta.

Victor Hugo

Và khi bạn thấy ổn về bản thân, bạn sẽ thấy mở lòng với mọi mối hẹn hò. Khi đó, chúng ta không còn sợ hãi hay áp lực gì nữa, ta chỉ đơn giản tìm kiếm một người đồng điệu để chia sẻ cuộc đời đáng yêu này. Tôi biết điều này không dễ dàng, và thời gian có thể mất hàng tháng, hàng năm, nhưng chừng nào chúng ta chưa giải quyết ổn lòng tự trọng của bản thân, ta sẽ còn đau khổ dài dài với cuộc đời mình.

Chuỗi bài viết về Lý do bạn còn độc thân:

1. Độc thân và lòng tự trọng thấp
2. Độc thân và nỗi sợ thân mật
3. Độc thân và những kỳ vọng phi lý

Tóm lại một đoạn

“Độc thân vì không tôn trọng bản thân mình” thật là một gáo nước lạnh cho những FA kinh niên như tôi và bạn. Lâu nay tôi vẫn nghĩ mình ế vì mình thích thế, hoặc do chưa gặp người phù hợp thôi. Nhưng hóa ra, đối chiếu bài này với cá nhân mình, tôi thấy bản thân đúng là hơi có vấn đề.

Thừa nhận điều này thật khó khăn, nhưng khi tìm hiểu chủ đề này, tôi nhận ra mình cũng có vài biểu hiện của lòng tự trọng thấp. Chúng đã được che đậy tinh vi bởi những cái nhãn như tự lập, cầu toàn, đồng cảm, vị tha. Tôi đối tốt với người khác nhưng lại quá khắt khe với chính mình, bởi vì sâu thẳm trong lòng tôi cho rằng bản thân phải có giá trị gì đó mới nhận được tình yêu nơi người khác. Đó thực sự là một niềm tin đáng sợ mà tôi phải gỡ bỏ từ từ, không chỉ để được ai đó yêu, mà còn để bản thân trở nên trọn vẹn ngay cả khi một mình.

Thật vui nếu lòng tự trọng thấp không phải là vấn đề của bạn, vậy còn các nguyên nhân khác thì sao? Khám phá tiếp trong bài viết Lý do độc thân: Nỗi sợ thân mật

Tài liệu tham khảo:

Bài viết tham khảo các nguồn tài liệu:

1. www.markmanson.net/still-single
2. www.psychologytoday.com
3. www.verywellmind.com

(*) Bài viết (bao gồm nội dung và hình ảnh) thuộc sở hữu của Sabia.vn, mọi sao chép vui lòng dẫn link bài viết và ghi rõ nguồn Sabia.vn.